در استان مرکزی، بیش از هشت غار وجود دارد که اوج زیبایی این غارها، غار نخجیر است. غار نخجیر در 10 کیلومتری شرق دلیجان و در جاده دلیجان به نراق واقع شده است که پیرترین غار ایران به شمار می رود و زیبایی و شگفتی نظیر آن در دنیا بی سابقه است.
از خصوصیات قابل توجه غار نخجیر زنده بودن آن است؛ یعنی همچنان نفوذ آب در داخل غار و عبور آن از روی قندیل ها و ریزش آن به قسمت های پایین تر موجب رشد قندیل های درون غار شده و تقریبا هر یک صدسال یک سانتی متر به ارتفاع آن‌ها اضافه م شود.
این غار با بیش از 70 میلیون سال قدمت در سال 68 توسط سازمان آب کشف شد. غار در 5 کیلومتری شمال غرب نراق و دامنه کوهی به نام تخت واقع شده است. عامل اصلی به وجود آورنده این غار گسل معکوسی است که در منطقه واقع شده است و پس از گذشت میلیونها سال به شکل کنونی در آمده است. غار نخجیر با دیدنی های خود از عجایب طبیعی به شمار می رود.
اکنون 12 کیلو متر از مسیر غار کشف و از این میزان، 1200 متر برای بازدید، نورپردازی و کفسازی شده است. نخجیر که گفته می شود شبیه نای انسان با هزاران فرعی است، غاری سه طبقه به شمار می آید که دو طبقه از آن با ایجاد مسیرها و پله هایی که گاهی تعداد آن‌ها به 47 پله می رسد، برای بازدید گردشگران آماده شده است. طبقه نخست سفره آب زیرزمینی و دریاچه‌ای را شامل می شود که در عمق 61 متری از سطح غار است و 19 متر عمق دارد، طبقه‌های دوم و سوم غار هم پوشیده از آبشارهای آهکی، قندیل ها و سنگ‌های آهکی است.
غار نخجیر یکی از غارهای شگفت انگیز جهان محسوب می شود که منشورها و اسفنج های بلورین کلسیت، باغ های مرجانی، دالان‌ها، دهلیزها، تراس‌ها و حوضچه‌های متعدد جلوه‌ای انحصای به این غار داده است. بافت های کلسیتی، قندیل های مخروطی، بلورهای شیشه‌ای و توده‌های گل کلمی شکل که در اثر رسوبات کربنات کلسیم ایجاده شده، هر بیننده ای را به حیرت وا می دارد.
درون غار بر اثر عوامل تکنونیکی و هوازدگی شیمیایی که کریستالیزه شده و کف دیواره های غار پوشیده از اسفنج های بلورین و سنگ‌های تزئینی زیبا، تشکیل شده است که از این لحاظ یکی از زیباترین غارهای کشور محسوب می شود.
سهولت دسترسی به آن از جمله مزیت‌های آن است چنانچه در مورد بهره برداری از آن اقدامات لازم انجام شود می توان از آن به عنوان یکی از جاذبه‌های اصلی اکوتوریستی در مقیاس بین المللی یاد کرد.
تالارهای متعدد و حوضچه‌های آب، راهروهای طولانی، مسیرهای مشکل در بعضی از نقاط و چکنده و چکیده های بلورین و بسیار متنوع و زیبا و حتی در نقاطی منحصر به فرد از خصوصیات آن است.
گفتنی در مورد غار نخجیر بسیار است. امیدواریم در اولین فرصت برای دیدن از این جاذبه طبیعی زیبا اقدام کنید.
