بازار قیصریه در اصفهان، یکی از زیباترین و بزرگترین بازارهای قدیمی جهان است. این بازار با قدمتی چند صد ساله یکی از زیباترین بناهای میدان نقش امام است و یکی از دلایل شهرت آن به دلیل سردر خاصش می باشد.
در گذشته های قدیم بازار قیصریه محل خرید و فروش بوده و اما امروزه با توجه به معماری خاص آن به غیر از کسب و کار، جاذبه ای دیدنی و بسیار زیبا برای گردشگران محسوب می شود. گردشگران خارجی علاقه بسیاری به بازدید از این بازار دارند و برای دیدن آن به آنجا می روند.
بازار قیصریه که به بازار شاهى نیز شهرت دارد، از سردر قیصریه آغاز و به بازار چیتسازها و سپس به بـازار دارالشفا منتهى میشود. بازار قیصریه یکی از مراکز معروف صنایع دستی است. این بازار از بزرگترین و با عظمت ترین مرکز خرید و فروش در دوران صفویه بوده است. به طور کلی بازار سرپوشیده اصفهان چند کیلومتر طول دارد که هر بخش آن کالای ویژهای تولید و فروخته میشود. بازار بزرگ اصفهان که بازار قیصریه بخشی از آن است، دربهای ورودی مختلفی داشت. این بازار در تاریخ 1317 هجری شمسی به ثبت آثار ملی ایران رسیده است. ناصرخسرو و شاردن دو جهانگرد معروف، در کتاب های خود این بازار را توصیف کردند.
بازار قیصریه در عهد صفویه مرکز فروش پارچه و فرشهای گرانبها بوده و شرکتهای تجاری خارجی نیز در آن حجرههایی داشتهاند. این بازار بخش جدید اصفهان در دوره صفویه را به شهر سلجوقی میدان کهنه آن زمان (میدان قیام فعلی) متصل میکرد. در این بازار مغازه هایی وجود دارد که از 400 سال قبل تا به امروز تنها یک نوع کالا می فروشند. امتداد بازار بزرگ اصفهان به مسجد جامع و سپس به بازار عریان منتهی میشود.
تاریخچه سر در بازار قیصریه
در شمال میدان امام و در مقابل مسجد جامع عباسی، سر در بازار قیصریه واقع شده است.این سردر در سالهای 1011 تا 1029 هجری قمری بنا شده و یکی از نفیس ترین و با ارزش ترین نقاشی های دوران صفویه را نمایش می دهد.در سردر قیصریه هنوز هم نقاشی های دیواری که یادآور جنگ های شاه عباس اول و شکارگاه وی است دیده می شود. نقاشی های دیواری سردر قیصریه توسط رضا عباسی رسم شده اند. سقف داخلی سردر از کاشیهایی به رنگ های آجری، گلبهی، آبی و سرمهای به صورت مقرنس کار شده است. بر روی دیوارهای سردر قیصریه نیز نقاشیهای زیبایی رسم شده اند.
علت نامگذاری این بازار شباهت زیاد به قیصریه یا قیساریا واقع در ترکیه امروزی است وبه همین علت نام آن قیصریه نهاده شده است. قیصریه از واژه قیصر یـا سزار گرفته شده است. در حالت کلی قیصریه به راستهای از بازار گفته میشود که در آن کالاهای سبک وزن و گرانقیمت لوکس به فروش میرسند و توسط حکومت یا بازرگانان ثروتمند ساخته میشـده و به دلیل توان مالی تاجران قیصریهها، این قسمت از بازار از لحاظ معماری و تزئینات، گران قیمت تر از سایر قسمتها بوده و هندسیتر ساخته میشده است. قیصریهها به خاطر وجود همین تزئینات و سازندگان معروفشان، بازار شاهی یا قیصریه خوانده میشدند.
در گذشته بر این باور بودند مراکز فرهنگی به اعتبار و رونق بازار می افزایند، بنابراین مدارس بسیاری با معماری خاص ایرانی اسلامی در آنجا احداث کرده اند. از جمله این مدارس می توان از مدرسه کاسه گران، هارونیه، نیم آورد، جده بزرگ، جده کوچک، ملاعبدالله نام برد.
معماری سر در بازار قیصریه
سر در بازار قیصریه از معماری خاصی بهره مند است بدین گونه که نقاشی ها و تزئینات آجری چینی آن نگاه ها را به خود جلب می کند. نقاشی هایی که تصویر شاه عباس در جنگ با ازبکان و تیر اندازی با سر انسان و تن شیر و دم اژدهارا نشان می دهد.متأسفانه این نقاشی ها که اثر رضا عباسی است به علت مجاورت با هوای آزاد و سرما و گرمای هوا آسیب فراوان دیده اند. در عهد حکومت قاجار و در روزگاری که مسعود میرزای ظل السلطان حاکم اصفهان بود در جبهه های سردر قیصریه تغییراتی صورت گرفت و یک حاشیه کاشیکاری در امتداد سه جانب سردر اضافه شده است.
دو سکوی بزرگ در دو سمت سر در بازار قیصریه مشاهده می شود که از سنگ یشم و سماق ساخته شده اند. در زمان قدیم این دو سکو جایگاهی برای خرید و فروش زیورآلات و طلا جات محسوب می شده است. همچنین بالای سردر ساعتی دیده می شود که در قدیم در قلعه پرتقالی ها جزیره هرمز بوده است و پس از فتح جزیره به اصفهان انتقال داده شد. این ساعت دارای قطر 80 سانتی متری است.
ناقوس دیر هرمز هم نیز در این سردر می باشد. مجموعه سردرقیصریه که شامل سردر و نقاره خانه و ضرابخانه و همچنین کاروانسرا شاهی است برای گردشگران از اهمیت زیادی برخوردار است. این اثر در تاریخ 15 دی 1310 با شمارهٔ ثبت 103 به عنوان یکی از آثار ملی ایران ثبت شده است.
بنای سردر قیصریه در دو طبقه بلند ساخته شده که طبقه بالا به امور اداری، دفتری و بازرگانی اختصاص داشت و در طبقه پایین مغازه های اصناف گوناگون در کنار هم ایجاد شده بودند. از این بازار بزرگ و مجلل بازارهای دیگری منشعب می شدند که برخی از آنها هنوز هم فعال بوده و به مشاغل مختلف اختصاص دارند.
سخن آخر
اگر به شهر اصفهان سفر کردید حتما قبل از شروع سفر یک برنامه ریزی دقیق داشته باشید، اصفهان پر از جاذبه های دیدنی است بدون برنامه ریزی قطعا نمیتوانید به تمام این مکان های دیدنی سر بزنید.
شما میتوانید از خدمات سفرانه در سفر خود به اصفهان استفاده کنید ،از جمله خدمات ما رزرو هتل و خدمات cip میباشد.
اصفهان هتل های بسیار زیادی برای اقامت دارد که کیفیت تمامی این هتل ها عالی میباشد پس جای هیچ نگرانی نیست، هتل های اصفهان اعم از: